De kracht van verhalen… Vorige week, aan de start van De Boekenweek, was ik te gast bij KOOKeiland. Ik verzorgde een workshop waarbij het vertellen van verhalen centraal stond. Superleuk, en ik zag weer eens goed van dichtbij wat het delen verhalen doet.
Het onderwerp van de workshop was gebaseerd op het thema van De Boekenweek en werd uiteindelijk: Verhalen op je bord, in je moerstaal. Aan mij de eer om de invulling daarvan te verzorgen.
Mijn doel was om de deelnemers te prikkelen om hun verhalen te delen en op te schrijven. Maar, hoe krijg je mensen aan de gang terwijl ze komen om lekker met elkaar te eten? Door een onderwerp te pakken waar iedereen wel iets mee kan, bedacht ik, dus besloot ik om mensen te vragen naar hun mooiste jeugdherinnering over eten.
In je moerstaal
‘Deze avond staat in het teken van een verhaal op je bord,’ opende ik de gesprekken. ‘Een verhaal over jouw mooiste herinnering uit je jeugd waarbij eten centraal staat. Geschreven in je moerstaal!’ Sommigen gingen meteen aan de slag en schreven moeiteloos een A4 vol, anderen hadden wat meer nodig om aan het schrijven te gaan. ‘Verhalen schrijven, dat vind ik moeilijk!’, ‘Kan iedereen het lezen dan?’ of ‘Ik heb niet zoveel herinneringen aan vroeger als het om eten gaat…’ werd er gezegd. Maar uiteindelijk kwam er bij iedereen toch wat los.
Meerdere keren heb ik ogen zien oplichten, een glimlach zien ontstaan en zelfs tranen zien opwellen. Vrijwel iedere deelnemer aan KOOKeiland ging uiteindelijk aan de slag en vertrouwde zijn verhaal toe aan het papier. En aan de tafelgenoten! Ook ik kreeg heel wat verhalen te horen over prachtige jeugdherinneringen. Eten verbindt, verhalen doen dat ook. ‘Verhalen delen over eten’ bleek een magische combinatie te zijn.
Het delen van verhalen is belangrijk. De kracht van verhalen is enorm, ook al denk je zelf dat je eigen verhaal maar matig of onbetekenend is. Zelfs de kleinste verhalen kunnen van alles bij een ander in beweging zetten. Door je verhaal te delen geef je anderen inzicht in wie jij bent en worden je beweegredenen en keuzes voor anderen ook beter te begrijpen. Dit zijn zomaar een paar positieve uitkomsten die het delen van je verhaal met zich mee kunnen brengen. Het ‘griesmeelpapverhaal’ van een van de deelnemers is een goed voorbeeld van hoe een verhaal een mening compleet kan laten veranderen.
Wat een klein verhaal kan doen…
‘Ik heb zo’n mooie herinnering aan de griesmeelpap van mijn oma,’ zei een van de deelnemers me.
‘Gatver, griesmeelpap!’ reageerde ik in eerste instantie.
‘Nee,’ zei hij. ‘Het was geweldig. Ik herinner me dat ik als klein mannetje bij mijn oma in Hongarije in de keuken op het aanrecht zat, terwijl zij roerde in de pan met griesmeelpap. Een heerlijke geur vulde de keuken, zeker nadat zij suiker toevoegde aan de pap. Dan ontstond er zo’n knapperig randje, onweerstaanbaar! Ik kon nooit wachten en snoepte al uit de pan. Dat het zo heet was dat ik mijn mond verbrandde, nam ik voor lief.’
In gedachten zag ik het ventje zitten, op de rand van het aanrecht, snoepend uit de pan met pap van zijn oma. Hartverwarmend. Aan de toehoorders, aan wie hij het verhaal later nog eens vertelde, zag ik dat zij hetzelfde vertederende beeld voor zich zagen.
‘Vanaf nu heeft griesmeelpap voor velen van ons een andere betekenis gekregen,’ zei ik, en de mensen in de zaal beaamden dat.
Zomaar een voorbeeld van wat een klein verhaal kan doen…
Kleurrijk
De resultaten van de avond zijn net zo kleurrijk en gevarieerd als de groep deelnemers van KOOKeiland: er werden lange verhalen geschreven, korte verhalen, en verhalen in het Farsi, Arabisch, deels Engels en deels Nederlands, Spaans en zelfs in het Vietnamees! Na het schrijven ervan hebben we de verhalen op een bord geplakt. Deze borden hangen nu in Café Americain bij Bibliotheek AanZet, waar KOOKeiland om de twee weken wordt gehouden. Het staat symbool voor het gegeven dat iedereen verhalen in zich draagt. En deze verhalen zijn het waard om gedeeld te worden, want alle verhalen, hoe klein en onbelangrijk ze ook lijken, maken de wereld (kleur)rijker!
KOOKeiland wordt elke twee weken georganiseerd in de Bibliotheek AanZet in samenwerking met Ruimte voor ideeën. De vrijwilligers die elke keer weer ondersteuning bieden, zijn daarbij onmisbaar. Om 17.30 wordt (gezamenlijk) gestart met het voorbereiden van de maaltijd, waarna er met elkaar gegeten wordt. Lijkt het je leuk om KOOKeiland ook eens te bezoeken? Dat kan, je kunt je aanmelden via deze link.
Hier een kleine samenvatting van de avond:
Hieronder het verhaal van een van de deelnemers, Sophie. Ook het verhaal dat ik heb geschreven als voorbeeld vind je hier.
Verhalen-op-je-bord-In-je-moerstaal